Bệnh Leucosis là một loại bệnh phát u trên các bộ phận ở trên gà ít gặp loại bệnh này nhưng nó rất nguy hiểm. Bệnh này gây nên bởi virus Retrovirus. Bệnh Leucosis ở gà thường gặp là những khối u lympho (Lymphoid Leukosis – LL) do nó tăng kích thước sinh học tế bào tiền Lympho (Lymphoblast). Bệnh này nó còn xuất hiện các thêm dạng khối u tủy bào. Hoặc do các tế bào hạt tăng sinh (Myeloid leukosis) tạo nên. Chính vì vậy sự nguy hiểm của bệnh là không cách nào có thể chữa trị cho nên người chăn nuôi gà coi căn bệnh này giống như căn bệnh ung thư ở gia cầm.
Bệnh leucosis là bệnh rất nguy hiểm
Virus leucosis được chia 5 nhóm dựa vào kháng nguyên bề mặt. A, B, C, D và J. Nhóm J được tìm thấy ở nhiều nước trên thế giới là virus cường độc gây u tủy và gây thiệt hại lớn về kinh tế. Tất cả các nhóm gây bệnh đều có biểu hiện ung thư. Gây bệnh tích là các u trên nội tạng. Gà là vật chủ tự nhiên của tất cả các nhóm Leuco gây bệnh.
Ngoài ra người ta còn tìm thấy virus trên gà lôi, chim cút, gà gô. Virus khá mẫn cảm với các chất sát trùng thông thường vì vậy ta có thể kiểm soát bệnh bằng các biện pháp vệ sinh nghiêm ngặt. Chưa có ghi nhận nào cho thấy con trống có vai trò trong việc lây truyền virus Leuco.
Khi xâm nhập vào cơ thể gà. Virus nhân lên nhanh chóng. Nó tấn công vào các tế bào limpho đồng thời tấn công vào túi fabricius, gây hiện tượng giảm miễn dịch và hình thành các khối u. Trong nhiều trường hợp gà mắc bệnh không hình thành khối u và không gây chết nhưng gà giảm khả năng sinh sản và tăng trưởng. Gây thiệt hại lớn về kinh tế và là động vật mang trùng bài thải mầm bệnh ra môi trường.
Nguyên nhân gây ra bệnh ở gà
Bệnh leucosis là bệnh nguy hiểm do virus tác động vào hệ thống bạch huyết, túi fabricius. Giai đoạn đầu khoảng 4 – 8 tuần sau khi mắc bệnh túi fabricius sưng to, sau đó teo nhỏ lại. Các khối u chỉ có thể thấy khi gà lớn hơn 14 tuần tuổi. Mầm bệnh xâm nhập vào túi Fabricius cho đến khi gà lớn trưởng thành, lúc đó túi Fabricius bị teo lại. Mào gà xoăn lại nhợt nhạt, da mặt và những chỗ nhìn thấy da có màu nhợt nhạt, gà thiếu máu xanh xao, máu loãng chậm đông, bạch cầu tăng sinh nhiều trong máu, tỷ lệ đẻ giảm.
Gà bỏ ăn hoặc ăn ít, các khối u màu trắng trong phủ tạng là triệu chứng điển hình nhất của bệnh. Tỷ lệ chết gà bệnh từ 20-40%. Dựa vào việc phát hiện các khối u ở gan, thận, quả tối hoặc các tổ chức khác. Cần phân biệt với bệnh Marek cũng có nhiều khối u, nhưng bệnh Marek phát triển ở gà con và cả gà lớn. Còn bệnh máu trắng chỉ phát bệnh ở gà từ 4-6 tháng tuổi.
Con vật sẽ chết sau một vài tuần từ khi xuất hiện triệu chứng lâm sàng. Trong thể myelocytomatosis, do các khối u ở tủy xương khiến cho gà hình thành các u ở đầu, ngực, chân và hốc mắt gây xuất huyết, mù mắt. U máu có thể ở da, hình thành mụn rộp máu, có thể vỡ gây chảy máu. U thận có thể gây liệt do thần kinh hông bị chèn ép. U xương làm cho các xương dài của chân bị ảnh hưởng, gà còi cọc, bước đi khập khiễng.
Phương hướng điều trị tốt
Cần chọn những dòng gà có khả năng đề kháng với bệnh, an toàn bệnh để bệnh không truyền qua trứng. Thường xuyên sát trùng chuồng trại bằng Chloramime T 0,2% phun xịt một tuần một lần, phun xịt trong vòng 10 phút. Bệnh này do virus gây ra vì vậy không có thuốc đặc trị. Cần dùng thuốc bồi dưỡng cơ thể đặc biệt là Vitamin C. Dùng thuốc Hanminvit-Super đối với gà thịt: 1g pha vào 1 lít nước uống dùng từ 5-7 ngày.
Gà đẻ dùng 0,5 g pha vào 1 lít nước uống trong 5-7 ngày. Vitamine C 0,5-1 ml tiêm bắp, ngày 1 lần dùng liên tục 3 ngày. Vitamycin 1 gói cho 4,5 kg trọng lượng cơ thể, trộn vào thức ăn hoặc nước uống. Dùng trong 4 ngày liên tục. Multivit-Fort 1 ml cho 2-3 kg trọng lượng, tiêm bắp hoặc tiêm dưới da dùng từ 2-3 ngày. ADE 0,1 ml/con tiêm bắp, ngày 1 lần dùng trong 3 ngày liền. Đây là căn bệnh rất khó điều trị nhưng gà lớn từ 4 – 6 tháng tuổi mới hay mắc phải. Khi mổ khám phát hiện các khối u màu trắng phải điều trị ngay. Mong rằng các bệnh ở gia cầm được điều trị dứt điểm.
