Ngày nay, chim trĩ được nhiều gia đình nuôi để làm giàu bởi vì chúng mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người nuôi. Không giống như gà thả vườn, chim trĩ phải xây chuồng để nuôi riêng giống như gà công nghiệp. Tùy theo số lượng chim trĩ mà bạn làm chuồng trại riêng biệt cho chúng. Tuy nhiên, nếu số lượng nuôi chim khá lớn thì nên xây dựng thành trang trại để dễ chăm sóc và quản lý. Bài viết hôm nay chúng tôi sẽ giới thiệu đến các bạn kỹ thuật làm chuồng nuôi chim trĩ đơn giản, mang về năng suất cao cho người nuôi.
Yêu cầu chung về chuồng trại chim trĩ
- Vị trí xây dựng chuồng nuôi chim trĩ phải chọn nơi cao ráo, dễ thoát nước, xa ao hồ; thuộc vùng có khí hậu tương đối điều hoà, thoáng mát. Phải cách xa các trại nuôi gia súc, gia cầm khác nhằm hạn chế lây lan bệnh tật.
- Đặc biệt chuồng trĩ phải yên tĩnh, chim trĩ do còn bản năng hoang dã cho nên chúng rất sợ tiếng động mạnh. Khi có tiếng động chúng thường bị kích động bay loạn xạ gây tác hại nghiêm trọng. Có nguồn nước sạch đảm bảo, có khả năng mở rộng quy mô khi cần thiết.
- Chăn nuôi quảng canh tận dụng thông thoáng tự nhiên, tốt nhất làm chuồng theo hướng đông nam để đón gió mát vào mùa hè và tránh gió rét vào mùa đông.
- Chăn nuôi theo quy mô lớn, hình thức công nghiệp và làm chuồng kín tốt nhất là làm chuồng có trục song song với hướng gió chính (hướng đông nam) để khi quạt đẩy không khí từ chuồng ra xuôi chiều gió làm giảm chi phí.
- Mái của chuồng nuôi trĩ nên lợp bằng tôn lạnh, cách nền chuồng 3-4 mét. Xung quanh vách nên xây gạch, vách nên tạo thêm nhiều cửa sổ. Các cửa sổ bịt kín bằng lưới kẽm ngăn ngừa trĩ ra ngoài.
- Phần nền chuồng nên tráng xi măng hoặc lót gạch giúp dễ dàng vệ sinh khi cần thiết.
Chuẩn bị dụng cụ và chuồng nuôi chim trĩ
- Dù nuôi ở quy mô nhỏ hay lớn, người nuôi vẫn cần chuẩn bị đầy đủ các điều kiện vật chất kỹ thuật như: Lồng úm, chụp sưởi, máng ăn, máng uống, chất độn chuồng, hóa chất tiêu độc khử trùng.
- Thiết bị và dụng cụ chăn nuôi phải được cọ rửa sạch sẽ; để trống chuồng trước khi đưa chim vào nuôi 15 – 20 ngày; và phải được xử lý theo đúng quy định về vệ sinh phòng dịch. Tường, nền nuôi nên quét nước vôi đặc nồng độ 40% để khử mầm bệnh. Sau đó phun tiêu độc bằng NaOH 2% với liều 1 lít/m2.
- Trước khi thả nuôi 1 – 2 ngày, nên phun tẩy uế lại bằng Formalin 3%; khử trùng toàn bộ chuồng và dụng cụ nuôi: Nền, tường, máng ăn, máng uống, không khí…
Cách làm chuồng nuôi chim trĩ qua từng giai đoạn
Giai đoạn 0 – 4 tuần tuổi
Giai đoạn này thả nuôi với mật độ nuôi 15 – 40 con/m2. Trong thời gian úm gột, để tập trung nguồn nhiệt tránh gió lùa sử dụng lồng úm với chiều cao 40 – 50 cm, chiều dài 1,0 – 1,2 m; chiều rộng 0,7 – 0,9 m. Xung quanh được đóng bằng gỗ ép hoặc cót ép; phía trên làm bằng lưới ô nhỏ để tránh chim bay.
Giai đoạn 5 – 12 tuần tuổi
Giai đoạn này nuôi với mật độ 4 – 12 con/m2. Sử dụng nền chuồng bê tông để rải trấu hoặc phôi bào với độ dày 5 – 8 cm. Giai đoạn này, chim trĩ thích hoạt động, nên làm thêm khi đổ cát để làm sân chơi và cho chim tắm cát. Tuy nhiên, chim trĩ sợ tiếng động và có thể bay rất xa. Để tránh chim trĩ bay mất nên làm lưới quây hoặc kẹp lông cánh khi chúng 4 tuần tuổi. Ngoài ra có thể cắt lông cánh ngay từ ban đầu.
Giai đoạn sau 12 tuần tuổi
Ở giai đoạn này có thể đưa chim ra chuồng lớn với mật độ nuôi 1 – 2 con/m2. Nên chia chuồng thành nhiều ô khác nhau để tiện cho công tác quản lý và theo dõi bệnh tật cũng như quá trình sinh trưởng và phát triển của chim. Chuồng để nuôi chim sinh sản có thể thiết kế theo khung cơ bản sau: Rộng 3,5 m; ngang 6 m; cao 2,5 – 2,8 m.
Nếu không có điều kiện chia chuồng ra nhiều ô nhỏ thì có thể nuôi tập trung. Chuồng nuôi này có thể xây hoặc dùng lưới quây; trên nóc sử dụng các loại tấm mái lợp đảm bảo che nắng, che mưa và chim không bay ra ngoài. Nền chuồng được rải cát để chim tắm cát và làm ổ đẻ.
Với các khu vực phía Bắc thường có rét đậm rét hại vào mùa đông, hoặc sương muối. Vậy nên che chắn cẩn thận toàn bộ chuồng nuôi bằng vải bạt và thắp điện sưởi để tránh rét cho chim. Với các tỉnh phía Nam và Tây Nguyên khí hậu nóng ấm quanh năm hạn chế phải che phủ chuồng trại hơn. Nên lưu ý đến các đợt mưa tạt, gió lùa; vì đây là những thời điểm chim rễ mắc các bệnh về hô hấp, tiêu chảy, cầu trùng, tụ huyết trùng, thương hàn…
Trong quá trình nuôi, thường xuyên vệ sinh chuồng trại định kỳ 2 – 3 lần/tuần. Phun thuốc khử trùng định kỳ 1 lần/tuần. Tăng cường khi có dịch hoặc khí hậu ẩm ướt. Thường xuyên kiểm tra để loại bỏ các vật sắc, nhọn, sợi nilon trong chuông nuôi đề phòng chim ăn phải sẽ dẫn đến thủng diều, chết.