Bệnh trùng mỏ neo là một trong những căn bệnh thường gặp trên các loại cá nuôi. Phải kể đến những loài cá như: cá trắm, cá chép, cá trôi, cá rô phi… Và đặc biệt là các loại cá cảnh như: cá koi, cá chép nhật, cá rồng, cá chép koi, cá đĩa.. Việc phòng trị bệnh trùng mỏ neo sẽ giúp cho đàn cá nuôi của bạn khỏe mạnh mau lớn. Trong bài viết ngày hôm nay, crlww.com sẽ chia sẻ cho bạn những tác nhân gây ra căn bệnh này? Những cách để phòng tránh cũng như điều trị
Tác nhân gây bệnh trùng mỏ neo
Tác nhân gây bệnh Trùng mỏ neo gây bệnh có tên Lernaea. Có dạng giống mỏ neo, cơ thể có chiều dài 8-16mm. Giống như cái que, đầu có mấu giống mỏ neo cắm sâu vào cơ thể cá. Cá mới bị cảm nhiễm ký sinh trùng , lúc đầu cảm thấy khó chịu. Biểu hiện cá bơi lội không bình thường, khả năng bắt mồi giảm dần. Cá hay lao lên mặt nước do bị trùng mỏ neo cắn.
Biểu hiện bệnh trùng mỏ neo
Cá mới bị cảm nhiễm ký sinh trùng Lernaea, lúc đầu cảm thấy khó chịu. Biểu hiên cá bơi lội không bình thường, khả năng bắt mồi giảm dần. Lernaea lấy dinh dưỡng nên cá bị gầy yếu, bơi lội chậm chạp. Đối với cá hương, cá giống bị ký sinh trùng Lernaea ký sinh. Cơ thể cá bị dị hình uốn cong, bơi lội mất thăng bằng. Cá bố’ mẹ bị cảm nhiễm Lernaea số’ lượng nhiều, tuyến sinh dục không phát triển được.
Ví dụ một con cá chép cỡ 2 cm bị trùng Lernaea ký sinh một bên cơ thể sẽ làm lệch trọng tâm. Cá bơi nghiêng, nếu 2-3 trùng ký sinh trên 1 cơ thể cá. Làm cho cá không di chuyển đựơc và chết. Lúc ký sinh phần đầu của Lernaea cắm sâu vào trong tổ chức ký chủ. Phần sau lơ lửng trong nước nên thường bị một số giống nguyên sinh động vật, tảo, nấm bám vào da cá phủ một lớp rất bẩn.
Ký sinh một số lượng lớn trong xoang miệng làm cho miệng không đóng kín được. Cá không bắt được thức ăn và chết. Lernaea ký sinh trên da, vây cá mè, cá trắm, cá chép. Và nhiều loài cá nước ngọt nhất là đối với cá vẩy nhỏ. Cá còn non vẩy còn mềm, làm tổ chức gần nơi ký sinh sưng đỏ, viêm loét. Tế bào hồng cầu bị thẩm thấu ra ngoài, tế bào bạch cầu ở trong tổ chức tăng. Sắc tố da biến nhạt. Khi tổ chức bị viêm loét, mở đường cho vi khuẩn, các ký sinh trùng khác xâm nhập cá.
Bệnh lý
Bằng mắt thường có thể nhìn thấy trùng mỏ neo bám trên thân, vây và xoang mang, xoang miệng.
Phân bố và lan truyền bệnh trùng mỏ neo
- Lernaea trùng mỏ neo là các ký sinh trùng ngoại ký sinh trên da, vẩy, mang, hốc mũi, mắt, miệng trên nhiều loài cá nuôi: cá trắm, cá chép, cá trôi, cá rô phi, cá mè…Cá cảnh như: cá Koi, cá chép nhật, cá chép Koi, cá rồng, cá đĩa…thường gặp ký sinh trên cá nước ngọt nhiều hơn cá nước mặn. Gặp ở tất cả các ao nuôi cá con, ao nuôi cá thịt và ao nuôi cá bố mẹ nước ngọt và các hồ các bể nuôi cá Koi, cá chép Koi, Cá chép nhật, cá rồng, cá đĩa và rất nhiều loài cá nuôi, cá cảnh khác…
- Bệnh xảy ra quanh năm và có tỷ lệ cảm nhiễm cao. Nhiệt độ thích hợp cho trùng mỏ neo phát triển từ 18-30 độ C.
Phòng và trị bệnh trùng mỏ neo
Phương pháp phòng bệnh
- Sử dụng sản phẩm Nanoral PRO để phòng và điều trị cho cá bị trùng mỏ neo
- Giữ nước ao sạch, không dùng nguồn nước ở các ao cá bệnh đưa vào ao nuôi cá vì trong các ao đó có nhiều ấu trùng Nauplius và Metanauplius sống tự do.
- Dùng lá xoan bón lót xuống ao trước khi thả cá với số’ lượng 0,2-0,3 kg/m3 nước để diệt ấu trùng Lernaea.
Phương pháp điều trị khi cá mắc bệnh
- Sử dụng sản phẩm Nanoral PRO để phòng và điều trị cho cá bị trùng mỏ neo, 1 chai 500 ml sử dụng cho 3.000 – 4.000 m3 nước
- Dùng lá xoan 0,4-0,5 Kg/m3 nước bón vào ao nuôi cá bị bệnh có thể tiêu diệt được ký sinh trùng Lernaea. Do lá xoan phân hủy nhanh tiêu hao nhiều ô xy và thải khí độc ,nhất là mùa hè nhiệt độ cao,do đó phải theo dõi cấp nước kịp thời khi thiết.
- Dùng thuốc tím KMnO4 nồng độ 10-12 ppm tắm từ 1-2 giờ, ở nhiệt độ 20-30oC.
- Do một số loài cá có khả năng miễn dịch với từng loài Lernaea, bởi vì một số loài Lernaea có đặc tính chọn lọc ký chủ cao. Do đó chúng ta có thể thay đổi đối tượng cá nuôi, trùng khômg tìm được ký chủ sẽ không phát triển. Qua nghiên cứu bệnh Lernaeosis thường sau khi cá cảm nhiễm có khả năng miễn dịch khoảng một năm, nên có thể dùng phương pháp nhân tạo để miễn dịch cho cá giống.